Stara gotycka chrzcielnica pochodząca pierwotnie z kościoła na Swojczycach, odnaleziona została w latach 20. XX wieku przez rodzinę Berkner na wysypisku śmieci nieopodal obecnego kościoła św. Jacka. Nie udało się jeszcze dokładnie ustalić dlaczego tam trafiła, ale jedna z prawdopodobnych wersji wskazuje na to, że po pożarze kościoła na Swojczycach w 1536 roku, kiedy to kościół niemal doszczętnie spłonął, dostała się do ziemi wraz ze zgliszczami po wielkim pożarze.
Jako ciekawostkę trzeba dodać, że stary kościół stał w miejscu, gdzie obecnie przebiega ul. Miłoszycka. Kiedy zdecydowano się na odbudowę kościoła, usypano obok wzgórze na którym wybudowano znaną nam obecnie świątynię.
W latach 20. XX wieku rodzina profesora Fritza Berknera zamieszkała na Swojczycach w kompleksie zabudowań przy dzisiejszej ul. Miłoszyckiej 18 należącym do ówczesnej przedwojennej Akademii Rolniczej. Obiekty po II wojnie światowej również należały do Akademii (obecnie Uniwersytetu Przyrodniczego) jako Gospodarstwo Doświadczalne Akademii Rolniczej (PGR Swojczyce).
Tam też właśnie ok 1922 roku podczas prac ziemnych na terenie majątku odnaleziono w ziemi kilkusetletnią chrzcielnicę. Fakt ten został zgłoszony natychmiast przez profesora do konserwatora zabytków miasta Breslau, ten jednak nie wykazał zbytniego zainteresowania odkryciem i po założeniu karty inwentaryzacyjnej pozwolił zachować znalezisko rodzinie Berkner.
W ten oto sposób chrzcielnica przyozdobiła ogród majątku przy ul. Miłoszyckiej i spoczywała w nim do 1945 roku, kiedy to nowa powojenna władza postanowiła zdeponować chrzcielnicę w Muzeum Archidiecezjalnym. Tam przeleżała do lat 90 XX wieku, aby następnie stać się jednym z eksponatów zdobiących północną nawę wrocławskiej katedry, gdzie możemy ją obecnie podziwiać.
Z ciekawostek na temat chrzcielnicy warto wspomnieć, że o całej historii dowiedzieliśmy się w 2004 roku podczas wizyty syna profesora Fritza Berknera na Swojczycach. Przypadkowe spotkanie okazało się wyjątkowo cenne i owocne, gdyż oprócz niesamowitych wspomnień i wielu interesujących historii otrzymaliśmy również wspaniałe zdjęcia z lat przedwojennych oraz film nakręcony na Swojczycach w 1938 roku! Zdjęcia prezentujemy poniżej, a film pojawi się na naszym portalu niebawem...
Warto też dodać, że kilka lat temu udało nam się dotrzeć do karty inwentaryzacyjnej chrzcielnicy- jest zachowana w archiwum konserwatora zabytków miasta Wrocławia z ostatnią notatką datowaną na 1932 rok. Obecnie czynimy starania, aby przy chrzcielnicy umieścić tablicę informacyjną z jej krótką historią, udało się też zainteresować tematem jednego z wrocławskich pisarzy, Pana Wojciecha Chądzyńskiego, który opisał całą historię w jednej ze swoich książek. Teraz marzy nam się powrót chrzcielnicy na Swojczyce, ale wbrew pozorom nie jest to łatwe zadanie, o tym już jednak innym razem...
Chrzcielnica (fragment opisu z książki Wojciecha Chądzyńskiego pt. "Tajemnice Wrocławskiej Katedry"
Przy wyjściu z przedsionka do nawy północnej stoi gotycka chrzcielnica przyozdobiona, poważnie naruszonymi przez ząb czasu, płaskorzeźbami. Mariusz Tokarz miłośnik i badacz historii Wrocławia przypuszcza, że pochodzi z kościoła św. Jacka na Swojczycach, który spłonął w 1536 roku. Po pożarze świątyni już nie odbudowano, ponieważ obok, na pagórku postanowiono wybudować nową. Zgliszcza wraz z pogrzebaną w nich chrzcielnicą powoli zasypywała ziemia, a po upływie kilkudziesięciu lat, mieszkańcy Swojczyc w miejscu, gdzie dawniej stał kościół, urządzili wysypisko śmieci.
Gotycka chrzcielnic z pewnością do dziś pozostawałaby pod zwałami nieczystości, gdyby nie przypadek. Otóż w roku 1922 profesor Fritz Berkner, który w owym czasie pracował w Rolniczej Stacji Doświadczalnej Uniwersytetu Wrocławskiego działającej w Swojczycach, podczas prac ziemnych odkopał ten wspaniały zabytek. O znalezisku natychmiast poinformował konserwatora zabytków, o czym świadczy zachowana karta inwentaryzacyjna z lat dwudziestych ubiegłego wieku. Chrzcielnica nie znalazła jednak zainteresowania u ówczesnych władz konserwatorskich i dlatego profesor Berkner postawił ją, jako kwietnik, w ogrodzie otaczającym jego willę. Stała tam do 1945 roku. Później trafiła do Muzeum Archidiecezjalnego, a stamtąd do katedry.
