Kazamata Bramy Pruskiej (Prussische Thor Kasamaten) nazywane były zamiennie Rote/Weisse Casematte/Caserne (Czerwone i Białe Kazamaty/Koszary). Na mapie z 1785 roku występuje też nazwa jako Kasamaten (Kazamata).

Ich pierwotny wygląd znany jest dzięki planom archiwalnym wykonanym w okresie napoleońskim w trakcie inwentaryzaji twierdzy). Początkowo był to budynek murowany, tynkowany, na planie wydłużonego prostokąta, dwukondygnacyjny, o 37-osiowej fasadzie. We wnętrzu znajdowały się pomieszczenia dla żołnierzy, przystosowane do zamieszkiwania nie tylko w czasie wojny, ale również w okresie pokoju. Wszystkie pomieszczenia mieszkalne, w liczbie 30, zaopatrzone były w kominki, na każde 3 takie izby przypadała ponadto niewielka kuchnia. Znacząco mniejsze były Koszary Białe. Znajdowało się tam jedynie 10 pomieszczeń mieszkalnych i 4 kuchenne. Koszary te były jednak architektonicznie bardziej interesujące, połączone były bowiem z Bramą Pruską.

Blok koszarowy, podziemny koszarowiec, pod takimi nazwami funkcjonuje ten obiekt w świadomości mieszkańców Głogowa, chociaż prawidłowa nazwa to podwalnia lub Czerwone Koszary czy w końcu jako Kazamata Bramy Pruskiej. Czym jest ten budynek i jakie miał pierwotne wymiary?
Powstał w roku 1777 (budowany w latach 1776-1777) za czasów panowania pruskiego króla Fryderyka II Wielkiego jako budynek ceglany przeznaczony dla około 200 żołnierzy.

Wymiary:
-Długość pierwotna w okresie funkcjonowania: 129,75m
-Długość pozostałości aktualnej zabudowy: 80.92m
-Długość fragmentu dostepnego do zwiedzania: 25.8m
-zerokość jego zabudowy wynosi ok. 11,5 m
-Grubość ścian u podstawy: 189cm
-Grubość ścian bocznych wynosi średnio 2,85 m
-Wysokość budowli, od poziomu użytkowego do gzymsu wieńcowego wynosi ponad 7 m

Posiada 16 komór szerokości około 4,5 m na parterze i 4,85 m na kondygnacji górnej. Komory te stanowiły pomieszczenia mieszkalne poza jedną, dolną dziesiąta, gdzie w dolnej części posadowiono przedsionek prowadzący do poterny łączącej plac przed kazamatą z fosą oraz po prawej stronie pomieszczenie latryn.
Latryny posiadały kanał odprowadzający ścieki do szamba znajdującego się w fosie nowozytnej.
Posiada również 5 komór węższych o szerokości około: 2,85 m (kondygnacji dolnej) i około: 3,25 m (kondygnacja górna). Komory te były klatkami schodowymi a w dalszej części oddzielonej ścianą działową (z jednej cegły) kuchnią. Kuchnie były na dolnej i górnej kondygnacji.
Wybudowany głównie z cegły, przy czym w bryle można napotkać cegłę o wymiarach: 29 x 13 x 9 cm (tzw. palcówka), która występuje w układzie główkowym lub wózkowym. Cegłę spojono zaprawą wapienną.

Ogółem pomieszczeń mieszkalnych było 31, klatek schodowych 5 z 10 kuchniami, jedno pomieszczenie w dziesiątej komorze jako dolne stanowiło przedzielone cienką ścianą działową (na jedną szerokość cegły) przedsionek poterny w lewej strony i z prawej pomieszczenie latryn (ubikacji). W tym pomieszczeniu ze względu na podwójne zadanie pomieszczenia każda z części posiadał swoje osobne drzwi.
Kazamata łącznie miała:
okien: 67
drzwi: 7 w tym 5 szerokich i 2 wąskie.
Wyposażony był w 31 pieców tzw. kominków ogrzewających pomieszczenia mieszkalne (po jednym w każdym pomieszczeniu) oraz 10 pieców kuchennych. Pomieszczenie latryn posiadało najprawdopodobniej 5 stanowisk ubikacyjnych z odprowadzeniem ścieków do pobliskiego szamba posadowionego w fosie.

Nie ma konkretnych danych, ilu żołnierzy mieszkało w koszarach Czerwonych i Białych w XVIII w.; gdyby zastosować normy, używane do tego typu obiektów w innych twierdzach pruskich, można przyjąć, że w czasie pokoju mieszkać tam mogło ok. 200 żołnierzy z rodzinami, a w czasie oblężenia – prawie 1200. Normy dla wojsk napoleońskich były inne – według dokumentu z okresu francuskiej okupacji, z 1811 r., w koszarach tych mieszkało na stałe 975 francuskich żołnierzy. W razie oblężenia można było tę liczbę podwoić. W Koszarach Czerwonych zlokalizowani byli wyłącznie żołnierze o niskich rangach, w Białych umieszczono ponadto oficerów. Na wypadek oblężenia mieszkać miał tam komendant twierdzy i wyżsi oficerowie

Do zwiedzania dostepne są 3 komory i pół. Od lewej:
-komora mieszkalna
-komora klatki schodowej z kuchenką
-komora mieszkalna
-pół komory (parter) z pomieszczeniem wejścia do poterny oraz w prawej części latryny.

Pomiary i obliczenia wykonałem osobiście z pomocą Macieja Goździewicza.
Zbieram materiały na temat stacjonujących tam żołnierzy, jeśli ktoś ma coś na ten temat to będę wdzięczny za informację.

źródła:
-Grzegorz Podruczny -EZG z. 64/65, 2007 - Koszary głogowskie do 1814 roku
-Wiesław Maciuszczak "Twierdza Głogów Garnizon i Ludzie 1630 - 2009" wyd. Głogów 2009
-Własne dane